Soma Tazminat mağduru maden işçileri yasa teklifi taslağı ile ilgili açıklama

Tazminat mağduru maden işçisi arkadaşlarımız ve sendikamızın kararlı mücadelesi ve eylemlikleri sonrasında 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşmiş maden kazası sonrası işten atılmış Eynez ocağında çalışan işçilere, TKİ tarafından ödemelerin yapılmasının sağlanması akabinde diğer ocaklarda ve Rödovanslı sahalarda çalıştırılıp işten atılıp, iş kazası geçirip tazminatları ödenmeyen maden işçisi kardeşlerimizin tazminat ödemelerinin yapılmasıyla ilgili çabamız ve görüşmelerimiz devam etmiştir. Bu çabalar neticesinde bu gün itibarı ile yasa teklifinin TBMM Plan Bütçe Komisyonu önüne getirildiğini öğrenmiş bulunuyoruz. Getirilen yasa taslağı sendikamızın ve maden işçilerinin çok yoğun çabaları sonrasında ve yaptığı görüşmeler sonrasında ortaya çıkmış, önce Türkiye kamuoyuna akabinde TBMM gündemine getirilmiştir.

Sendikamıza ulaşan yasa taslağı teklifi, “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun teklifi”nde değişiklik yapılmasına ilişkindir. Teklifin 5.maddesine göre;  4857 sayılı İş Kanunu’na geçici 11.madde eklenerek Işıklar, Atabacası, Geventepe ocaklarında çalışan işçilerin kıdem tazminatlarının Türkiye Kömür İşletmeleri tarafından ödeneceği öngörülmektedir.

Öncelikli olarak tazminat ödemelerinin yasal düzenlemeler yapılarak mağduriyetlerin giderilmeye çalışılması çok önemli bir gelişme olup sendikamız tarafından takdirle karşılanmaktadır. Gerek TBMM içinde her partiden milletvekillerine, gerek bürokrasi içinde bu çabanın bir parçası olmuş sorunun çözümü için çaba harcamış herkese teşekkür ediyoruz.

Fakat getirilen yasa teklifi çok önemli eksiklikler barındırmaktadır. Yasanın bu haliyle geçmesi halinde sorunlar tam olarak çözülemeyecek ve mağduriyetleri giderilmeyen maden işçileri arasında yeni eşitsizlikler yaratacaktır. Sendikamız hukukçuları tarafından hazırlanmış yasa teklifine dair eleştirilerimizi tüm kamuoyunun ve TBMM’deki tüm milletvekillerinin dikkatlerine sunuyoruz.

1.Yasa teklifinin Soma’da bulunan Işıklar, Atabacası ve Geventepe ocaklarında çalışanlarla sınırlı olmamalıdır. Tüm Rödovanslı sahalar için geçerli olmalıdır. Teklifin bu haliyle yasalaşması halinde;

i.Bu durumda 28 Ekim 2014 tarihinde Karaman iline bağlı Ermenek ilçesinde bulunan maden ocağında gerçekleşen maden kazasında tazminatlarını alamayan ailelerin ve işçilerin tazminat ödemeleri yapılamayacaktır.
ii. Soma’da ve ülkemizin başka şehirlerinde faaliyet gösteren Uyar Madencilik’te çalışıp işten atılan ve tazminatları ödenmeyen sayısı bini aşan işçilerin tazminat ödemelerini kapsamamaktadır.
iii. Belirttiğimiz örnekler dışında lokal olarak bir çok mağduriyet de devam edecektir.

2. Yasa teklifi sadece kıdem tazminatı ödemesi yapılmasına ilişkin olması çok büyük bir eksikliktir. Zira 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşen maden kazasında dahi işten atılmış olsalar İhbar tazminatlarını, ödenmeyen işçi ücretlerini vs alamayacaklardır.

3. Yasa teklifi İş kazasından sonrası malül kalma veya ölüm halindeki tazminat ödemelerini de kapsamamaktadır.

4. Yasa teklifinin bir diğer sıkıntılı yanı süre yönünden sınır konulmuş olmasıdır. Sadece Soma Eynez Ocağı’nda 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşen kaza sonrasında işten çıkarılmış olanları kapsamaktadır. Aynı koşullarda çalışmış olmalarına rağmen sadece maden kazası sonrasında çıkarılmış olanlara ödeme yapılacağının belirtilmesi uygulamada da birçok karmaşaya sebep olacaktır. Zira özellikle belirtilen ocaklarda çalışmış olanlar 2020 yılında işten çıkarılmış olsalar bile bunun gerçekleşen kazayla ilgili olmadığını söylemek, Soma madenleri hakkında en ufak bir fikir sahibi olmamaktır. Soma’da 13 Mayıs 2014’te ki kazadan sonra bu güne kadar bu ocaklarda çalışırken çıkarılmış olan tüm maden işçileri sadece bu sebepten çıkarılmıştır. Bu nedenle süre kısıtı kaldırılarak “yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile” şeklinde değiştirilmelidir.

Kamuoyuna özellikle TBMM’de bulunan tüm milletvekillerine saygı ile sunulur. 14.07.2020

Bağımsız Maden İşçileri Sendikası